Hittegolven, hoe zat het ook alweer?

door | juni 20, 2018

Het is inmiddels zomer – gaat snel hé? – en de tijd van de hittegolven komt er weer aan. Mensen hebben het al snel over hittegolven als het even warm is, maar de echte definitie van een hittegolf is

Een hittegolf is een serie van minstens 5 zomerse dagen, waarvan er zeker 3 tropisch zijn. (bron)

Dat is een duidelijke definitie. Hier kan je wat mee. Een aangesloten periode van minstens vijf dagen die minimaal 25 graden zijn waarvan drie dagen minimaal 30 graden zijn. Toch vraag ik mij af of die definitie niet wat rigide is, en dat een feitelijke hittegolf geen hittegolf is omdat die toevallig niet aan een bedachte en geformuleerde definitie voldoet.

Stel je eens voor dat in Nederland ineens de uitzonderlijke en onwaarschijnlijke situatie ontstaat dat de dagelijkse maximumtemperatuur vanaf 1 januari tot en met 31 december 24,9 graden Celsius is. Een dikke vette horizontale streep van jaarwisseling tot jaarwisseling. Gewoon 24,9 graden Celsius elke dag. 365 dagen lang. Zonder uitzondering.

Me dunkt dat dat wel een hittegolf is.  Maar de definitie zegt: geen hittegolf. Wel langer dan vijf dagen, maar geen zomerse dagen.

Of dat de in deze situatie de dagelijkse maximumtemperatuur 29,9 graden is. 365 dagen lang een dikke vette horizontale streep op 29,9 graden Celsius.

Lijkt mij nog meer een hittegolf. Maar de definitie zegt: geen hittegolf. Wel langer dan vijf dagen boven de 25 graden Celsius, maar geen dagen met 30 graden of meer.

Stijgt het dagelijkse maximum met slechts 0,2 graden Celsius tot 30,1 graden, dikke vette streep op 30,1 graden dus

Voelt aan als een hittegolf en dan is het een officiële hittegolf volgens de definitie. Langer dan vijf dagen met temperaturen boven de 30 graden. Poef, die 0,2 graden verschil maakt een wereld van verschil.

Rigide definitie? Vind ik wel.

Als je de definitie nader leest kan je die ook interpreteren op zijn helmann’s. Het Helmanngetal wordt voor de winter gebruikt door alle maximumtemperaturen onder nul bij elkaar op te tellen, en het minteken weg te laten. Een dag met een maximumtemperatuur van -6 graden Celsius krijgt dan 6 punten. Dat kan je ook doen in de zomer. En ja, ik weet dat het Helmanngetal gaat over de winter als geheel en dit stukje gaat over hittegolven in de zomer (dus niet de zomer als geheel) en dat de vergelijking op dat punt een beetje mank gaat, maar het gaat om de telling en principe, niet om vergelijking van tijdvakken.

Als je de definitie voor een hittegolf dan omrekent heb je dus minimaal 15,0 punten nodig om een hittegolf te hebben: minimaal 2 dagen van 25 graden Celsius (0 punten) en 3 dagen van 30 graden (3 x 5 punten) = 15 punten.

Dan is een (1) dag van 33 graden met omliggende dagen van 18 graden ook een hittegolfje. Voldoet aan puntentelling.

Dan zijn twee dagen van 25,5 graden met omliggende dagen van 18 graden ook een hittegolfje. Voldoet aan puntentelling.

Dat lijkt mij veel logischer. Maar okee, je moet iets definiëren, en de huidige definitie is nu eenmaal zo opgesteld. Maar met een puntentelling kan de mens in de straat gewoon spreken over een hittegolf als hij het warm heeft, terwijl die hittegolf volgens de huidige definitie niet bestaat.

(oh, en wist je dat er tussen 1948 en 1975 zijn er helemaal geen hittegolven zijn geweest? (bron)
Wees aardig voor jezelf en een ander en deel dit!