En dan zit je ineens op Facebook. Goh. Voor de geïnteresseerden, mijn account staat dus hierrrrr… Ik heb me altijd met hand en tand verzet tegen Facebook, want ik vind het een privacydrama waar de honden geen brood van lusten. En ik ook niet. En toch heb ik het gedaan. Na een beetje aandringen van medecursisten ben ik na heeellll veeelllll maanden uit de loopgraven gekropen en overstag gegaan, want ja ik wil mijn medecursisten ook niet uit het oog verliezen.
Privacydrama? Dat klinkt overtrokken. Wie echter niet onder een steen leeft en het internet elke dag uitleest, én dus op de hoogte blijft van wat er allemaal speelt met privacy, kan het niet ontgaan zijn dat de naam Facebook altijd weer komt bovendrijven als de term privacy valt. Zo wijzigt Facebook om de haverklap en naar eigen goeddunken de gebruikersvoorwaarden en privacyregels. In je eigen PC waart een cookie rond met de naam datr die de gebruiker volgt ook wanneer die niet is ingelogd op Facebook. Surfgedrag: Facebook weet het. Interesses: Facebook. Vrienden en relaties: Facebook. Koop- en bestelgedrag: Facebook is op de hoogte. Alles wat je doet komt bij Facebook terecht.
Waarom? Facebook is natuurlijk een commercieel bedrijf. Ze willen geld verdienen. En Facebook verdient zijn geld met profielen. In essentie is Facebook helemaal niet geïnteresseerd in zijn gebruikers. Facebook is alleen geïnteresseerd in wat ze doen en met wie. Facebook bouwt profielen en verkoopt die aan derden. Die derden kunnen dan gericht adverteren, gericht op wat profiel A leuk vindt, en gericht op profielen van de vriendenclub van profiel A die er om heen hangt, want die zullen wel hetzelfde leuk vinden. En die profielen B, C, D, E en verder hebben ook weer vrienden zodat Facebook eigenlijk heel de wereld in kaart kan brengen. Die profielen… zijn dus handelswaar. Wat jij doet en surft en uitspookt op het internet, ben jij. En jij, meer precies jouw gedrag, is handelswaar. Als het gratis is, ben jij het product.
Het is ook niet voor niets dat Facebook zich met hand en tand verzet tegen de EU richtlijn die voorschrijft dat toestemming is vereist voor het plaatsen van cookies. Die toestemming is vereist sinds 5 juni 2012, maar Facebook (en ja ook Google en meer, ze zijn niet de enige sprokkelaars) doet daar nog niet aan mee. Het is niet in het belang van Facebook om de gebruikers de keuze te laten of van hun een profiel mag worden gemaakt. Het snijdt in het verdienmodel als gebruikers dat mogen en kunnen weigeren.
In mei 2012 ging Facebook naar de beurs. Er zijn nu dus aandeelhouders die hun beleggingen willen zien renderen. Facebook moet meer verdienen. Dat kan alleen met de verkoop van jou en jouw internetgedrag. En daarvoor wordt alles wat je doet geregistreerd. En dat van je vrienden. Privacy. Dat is een zaak van het verleden.
Stel je voor dat ik een rodeteennagelfetisjist bent. Het is niet waar, het is een voorstelling, want mijn bloed gaat door andere dingen sneller stromen. Maar stel je dat voor. Ik word dus helemaal wild als ik een stel rodeteennagels zie, ik post massaal erover, plaats massaal foto’s met al-le-maal hetzelfde, ik verzamel een hele kring van vrienden om me heen met dezelfde fetisj die allemaal hetzelfde doen. We zijn gelukkig met elkaar en we delen met elkaar wat we gemaakt of gevonden hebben. Maar er zit altijd een toehoorder bij die het allemaal opslurpt. Facebook. Je hoort hem niet, je ziet hem niet, maar hij is er wel. Luisterend, kijkend en noterend. Die registreert, legt vast, bouwt een profiel van iedereen, en verkoopt die. En even later wordt iedereen bestookt met alles wat met rode teennagels te maken heeft. En jij vraagt je af hoe ze dat nu weten.
Die informatie is dan doorverkocht. Ligt bij iemand anders. En je hebt geen idee bij wie, en wat er allemaal van je rondzwerft, en hoeveel, en hoe je dat weer kan (laten) verwijderen.
Dat is mijn probleem. Zonder dat ik het weet en zonder dat ik er toestemming voor heb gegeven, weten onbekenden meer van mij dan ik zelf of mijn huisarts. Onbekenden die inzicht hebben in mijn surfgedrag, mijn interesses, in alles wat ik doe. En die informatie verschuift ook weer naar andere onbekenden. Dat kunnen relatief goedbedoelende bedrijven zijn die willen verkopen (je kent ze niet, maar ze kennen jou wel) of kwaadwillenden die met identiteitsfraude je BSN gebruiken en/of je creditcard of bankrekeningen leegtrekken (je kent ze niet, maar ze kennen jou wel). Dat is natuurlijk een onwenselijke situatie.
En toch had ik een Facebook account geopend. Omdat het blijkbaar nodig is. Maar verder is mijn PC zo ingesteld dat Facebookcookies bij afsluiten van de browser worden verwijderd en dat de datr-cookie sneuvelt. En dat ik tijdens mijn werk nooit nooit nooit enig internetrekening uitpluis, want voor je het weet ligt die informatie ergens anders. Er zijn zaken die Facebook en anderen helemaal niets aangaan. Tenzij die zaken door mijn keuze zijn vrijgegeven, en niet via spionage (want dat is het) is verkregen en gaat rondslingeren.