Vorige week schuifelde dit bericht in de media rond. Het niveau van het onderwijs glijdt af, en het zou al 20 jaar afglijden, aldus de onderwijsinspectie. “Dat is uniek en reden tot zorg.” Ik gebruik bewust het woord schuifelde omdat dit bericht niet de aandacht kreeg die het verdient.
Het onderwijs staat namelijk aan de basis van het intellectueel niveau van Nederland. Onderwijs is het overbrengen van kennis, vaardigheden en attitudes met vooraf vastgelegde doelen. Kritisch kunnen nadenken, zelfreflectie, zelfevaluatie, peerevaluatie, het hoort er allemaal bij. Met goed onderwijs kan een persoon zich handhaven in de maatschappij, gestelde doelen realiseren, kan een land concurreren met andere landen. Zonder goed onderwijs glijdt een land af naar… ja naar wat eigenlijk? De Middeleeuwen? Een tijd waarin goed onderwijs ontbrak? Juist omdat de Renaissance en Verlichting ons uit de Middeleeuwen brachten en ons brachten waar we nu zijn.
Gaan we weer naar de Middeleeuwen terug?
Dat wordt ophef, dacht ik. Het volk wil natuurlijk goed onderwijs voor hun kinderen. Het is al duur genoeg. Dan moet het wel goed zijn.
Niets van dat alles. Het bericht werd gebracht. Op televisie. Op radio. Internet. Dode bomen. Daar circuleerde het allemaal. Maar hoorde ik iemand in mijn directe omgeving daarover? Op straat?
Nope. Niemand. Het bericht werd blijkbaar voor kennisgeving aangenomen en als gegeven geaccepteerd.
Dat is raar!
Onderwijs staat niet alleen aan de basis van het intellectueel niveau van Nederland. Onderwijs staat ook aan de basis van het datzelfde onderwijs van Nederland. Een deel van de kinderen die nu in de klas zit, komt straks voor de klas te staan. Die leren nu dramatische fouten als deze hieronder en zullen het overdragen (dit is historisch, dit heb ik écht meegemaakt, een jong volwassene):
“Hij tekend een huisje op papier”
“Waarom schrijf je dat met een d?”
“Omdat de verleden tijd van tekenen ’tekende’ is en daarom moet het met een d”
“Weet je dat dat fout is? Moet met een t.”
“Nee, zo heb ik dat geleerd en het moet zo.”
“Nee, het is derde persoon enkelvoud in de tegenwoordige tijd, een vervoeging van de stam +t, dus ’teken’ + t, hij tekent”
<glazige blik>”nee, ik heb het zo geleerd en ik doe het zo”
“Het is fout, en als ik jouw leraar was trok ik daar een rode streep doorheen”
<sneeuwvlokje boos> “Ja, maar jij bent mijn leraar niet!” <weg>
Dit is maar een voorbeeld. Maar hetzelfde geldt voor rekenen (faal), aardrijkskunde (faal), geschiedenis (faal), talen (Engels, Duits, Frans, faal, faal faal), enzovoort. En blijkbaar is dit al 20 jaar aan de gang.
Die falende gebrekkigheid wordt nu in de hoofden van de jeugd gepompt. Die gebrekkigheid zal de jeugd later doorgeven aan de volgende generatie.
En dit is iets wat mij zorgen baart. Dit is iets wat iedereen zorgen zou moeten baren. Wat er nu gebeurt in het onderwijs, zal doorzieken naar later. Dan komen kritiekloze mensen op belangrijke plekken te zitten, en dan weten ze niet wat ze wel horen te weten. Dan komen ze misschien mensen tegen die nog wel veel weten, en die weten hoe ze met sneeuwvlokjes moeten omgaan. Of niet meer, natuurlijk, want de generatie die wél normaal is opgeleid, sterft ook uit.
De maatschappij wordt meer en meer bevolkt door mensen die steeds minder kennis hebben. Wat ze wél aan kennis bezitten is vaak onjuist, en ze missen ook de intellectuele vaardigheden om daar kritisch naar te kijken. Het zijn mensen die niet zelfevalueren, waar peerevaluatie gebrekkig is (in het land der blinden is eenoog koning, maar de eenogigen sterven uit) en waar de basis van dit alles in het onderwijs ligt.
Goed onderwijs begint bij het begin!
Niet halverwege en niet met een inhaalslag, maar aan de basis. Foute input is foute output. De resultaten van gebrekkig onderwijs worden een lawine van fouten, van ellende, die de maatschappij overspoelt.
En daar verwachtte ik ophef over. Maar na 20 jaar dalend onderwijs verwachtte ik misschien al te veel.